Syndrom pasma biodrowo-piszczelowego to przypadłość spotykana u nawet 12 % osób trenujących bieganie, którzy by wyleczyć te schorzenie często ponoszą stratę kilku tygodni przymusowej przerwy, a nawet całego sezonu. Lepiej zapobiegać niż leczyć, przez co okres przygotowawczy jest idealnym czasem na odpowiednie ćwiczenia ogólnorozwojowe i streching. Takie postępowanie nie tylko pomoże nam w profilaktyce ITBS, ale w poprawie wyników, przez co radość z biegania będzie z pewnością pełniejsza.
Pasmo biodrowo- piszczelowe (ITB – Iliotibial Band) to nieelastyczna struktura rozciągnięta po bocznej stronie uda między biodrem, a kolanem. Rozpoczyna się w okolicy miednicy trzema pasmami ścięgnistymi pochodzącymi od mięśni: naprężacza powięzi szerokiej, pośladkowego wielkiego i pośladkowego średniego. Przyczep końcowy to w większości kłykieć boczny kości udowej i boczne troczki rzepki.
Typowym objawem ITBS jest ból i miejscowa tkliwość 2-3 cm powyżej linii stawu kolanowego po bocznej stronie. Najnowsze badania podają, że źródłem bólu jest mocno unerwiona i unaczyniona tkanka łączna leżąca pomiędzy pasmem a kością. Przeczy to wcześniejszym teoriom o przyczynie bólu w postaci tarcia ITB ,a wskazuje ją w kompresji struktur pod pasmem. Drażnienie wymienionych struktur zachodzi podczas kontaktu stopy z podłożem. U przeciętnego biegacza kąt zgięcia stawu kolanowego przy fazie podporu (w momencie uderzenia piętą) wynosi 21°. Do największego napięcia dochodzi przy stawie kolanowym zgiętym do lub poniżej 30°.U sprinterów kąt jest większy dlatego są mniej narażeni na wystąpienie tego schorzenia.
Szukając źródła dolegliwości należy przyjrzeć się dwóm stawom- biodrowemu i skokowemu . Ogromne znaczenie ma też niestabilność miednicy- kiedy osłabiony mięsień pośladkowy średni nie utrzymuje jej w poziomie przez co dochodzi do napięcia mięśnia pośladkowego wielkiego i naprężacza powięzi szerokiej.
Terapia wszystkich zaburzeń funkcjonalnych powinna przebiegać dwutorowo obejmując tkanki miękkie( ocena napięcia mięśni, ich elastyczność, stan przegród mięśniowych),oraz stawy(ich ustawienie, ślizg powierzchni). Przyczyną nieprawidłowości może być koślawienie kolana ,a co za tym idzie pronacja stóp, a dalej przedopochylenie miednicy i tułowia. Każdy przypadek jest inny, być może trzeba sprawdzić długość kończyn, być może mamy do czynienia z osłabieniem głowy przyśrodkowej mięśnia czworogłowego uda. Szukamy też przyczyn około treningowych typu nierówna powierzchnia po której biegamy lub zbyt szybki przyrost obciążeń treningowych( tzw.syndrom nagłych maratończyków).
Oto przykłady rozciągania pasma biodrowo – piszczelowego oraz jego rolowanie.
Autor artykułu: Michał Piankowski, mgr fizjoterapii, chętnie wykorzystuje w pracy terapię manualną, techniki tkanek miękkich, czy metodę PNF, prowadzi indywidualną terapię z pacjentami ortopedycznymi w Feniks Medical Fitness w każdy wtorek w godzinach 11.30-21.00
Podziękowania dla mgr Doroty Piankowskiej za modeling do zdjęć☺